21.4 Pozostałe rezerwy

Na wartość pozostałych rezerw składają się głównie rezerwy utworzone przez spółkę ENESTA sp. z o.o. w restrukturyzacji (93 mln PLN) – szczegółowy opis ruchu na rezerwach opisany jest w nocie 1.3 niniejszego sprawozdania skonsolidowanego.

Ponadto na wartość pozostałych rezerw składają się rezerwy utworzone przez PGE Paliwa Sp. z o.o. – 49 mln dotyczy umów rodzących obciążenia, 41 mln dotyczy rezerw z tytułu kar.

W 2021 roku Grupa utworzyła rezerwę w kwocie 39 mln PLN w związku ze sprzedażą udziałów PGE EJ1 sp. z o.o. do Skarbu Państwa. Zgodnie z zawartym Porozumieniem regulującym odpowiedzialność dotychczasowych Wspólników z tytułu kosztów sporu z Worley Parsons PGE S.A. w razie przegrania może być zobowiązana do pokrycia kosztów sporu w kwocie wynoszącej maksymalnie 98 mln PLN. Kwota 59 mln PLN została wykazana w zobowiązaniach warunkowych, w nocie 28.1.

W 2021 roku doszło do znaczącego wzrostu ilości instalacji prosumenckich, głównie w wyniku programu wsparcia „Mój prąd”. Według Agencji Rynku Energii moc zainstalowana fotowoltaiki w Polsce wzrosła o 94%, notując poziom 7,67 GW w 2021 roku versus 3,96 GW na koniec 2020 roku. Z kolei ustawa o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 roku wprowadziła system rozliczeń prosumentów oraz spółdzielni energetycznych, który generuje straty dla sprzedawcy zobowiązanego (tj. PGE Obrót S.A.) tym większe, im większy procent energii elektrycznej wprowadzonej do sieci prosument lub spółdzielnia energetyczna może skompensować zużyciem własnym.

Tym samym dla energii pobranej z sieci prosument nie ponosi zmiennych kosztów usług dystrybucyjnych. Natomiast spółka obrotu która jest jedynie pośrednikiem w sprzedaży usług dystrybucyjnych, musi odprowadzić pełną opłatę za pobraną przez prosumenta energię elektryczną do Operatora Sieci Dystrybucyjnej. Spółki obrotu, pomimo iż nie prowadzą działalności w zakresie usług dystrybucyjnych, są obarczone kosztami z nimi związanymi z uwagi na to, iż są stroną umowy kompleksowej z odbiorcą.

Prawa do korzystania z obecnego systemu rozliczeń obowiązują prosumenta przez 15 lat. Na obecnych zasadach będą mogli rozliczać się obecni prosumenci oraz nowi, którzy złożą wniosek o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej do 31 marca 2022 roku. Nowe regulacje likwidujące system opustów wejdą w życie od 1 kwietnia 2022 roku. Od tej daty obowiązywać będzie system net-billingu oparty o zakup i sprzedaż energii polegający na rozliczaniu energii wartościowo. Od 1 lipca 2022 roku prosument będzie sprzedawał energię według średniej ceny miesięcznej. Wypracowaną nadwyżkę odbierze w ciągu roku, ale ze wszystkimi opłatami zgodnie z taryfą sprzedawcy, a więc zapłaci też opłaty za dystrybucję (dotąd obciążające sprzedawców energii). Jeśli po roku uzyska nadpłatę, to nie wypłaci więcej niż 20% wartości energii wprowadzonej do sieci w miesiącu, którego ta nadpłata dotyczy.

Konieczność respektowania prawa prosumenta do korzystania z systemu rozliczeń opartego o net-metering zgodnie z obecnie obowiązującymi regulacjami ustawy o odnawialnych źródłach energii przez okres 15 lat generuje dalsze straty PGE Obrót S.A. W związku z tym w sprawozdaniu za 2021 rok rozpoznano rezerwę na umowy rodzące zobowiązania w rozumieniu MSR 37 w wysokości 74 mln PLN. Rezerwa została rozpoznana na straty przewidziane na 2022 rok, to jest okres dającego się przewidzieć w wiarygodny sposób poziomu kształtowania się cen energii.

W trakcie 2022 roku rezerwa została w całości odwrócona. Zrealizowana faktycznie strata na samej usłudze dystrybucyjnej w ramach umów kompleksowych z prosumentami w 2022 roku wyniosła 259 mln PLN. Uwzględniając jednak wysokie ceny zakupu energii w kontekście przejęcia 20% lub 30% energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta oraz uwzględniając wynik na obrocie energią elektryczną w ramach tych umów, prognozowany wynik dla roku 2023 na rozliczeniu prosumentów z grup taryfowych Gx jako całości powinien pozostać dodatni. W związku z tym w niniejszym sprawozdaniu finansowym Grupa nie rozpoznała rezerw na umowy rodzące obciążenia .