Odpowiedzialne podejście do zarządzania zasobami wodnymi

Wskaźniki GRI
SDGs
  • 3-3
  • 3-3
  • 303-1
  • 303-2

PGE jest świadoma konieczności poszanowania ograniczonych zasobów wody.

W swojej działalności korzysta z wody w sposób odpowiedzialny dla całego ekosystemu, monitoruje jej wykorzystanie i wdraża rozwiązania poprawiające standardy jej wykorzystanie w swych procesach.

Procesy związane z gospodarką wodno-ściekową w instalacjach Grupy PGE prowadzone są w szczególności na podstawie, między innymi, ustawy – Prawo wodne oraz właściwych aktów wykonawczych dedykowanych gospodarce wodno-ściekowej.

Procesy te realizowane są zgodnie z zapisami decyzji administracyjnych wydanych przez właściwe organy jak: pozwolenia zintegrowane czy decyzje sektorowe (pozwolenia wodnoprawne).

W Grupie PGE prowadzony jest monitoring w zakresie ilości i jakości pobieranych wód oraz odprowadzanych ścieków, zgodnie z udzielonymi decyzjami administracyjnymi w tym zakresie.

Na potrzeby technologiczne instalacji w ramach Grupy PGE wykorzystywana jest przede wszystkim woda z ujęć wód powierzchniowych, która poddawana jest procesom oczyszczania.

W celu ograniczenia ilości zużycia wody surowej stosowane są obiegi zamknięte, a wykorzystaną wodę technologiczną oraz ścieki wprowadza się do innych procesów. Ścieki powstałe w wyniku działalności produkcyjnej poddawane są procesowi oczyszczania, w tym oczyszczaniu wielostopniowemu, a następnie odprowadzane są do wód powierzchniowych lub przekazywane do przedsiębiorstw komunalnych.

Gospodarka wodna w elektrowniach

Warunki prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej określone są w odpowiednich pozwoleniach, w tym głównie w pozwoleniach zintegrowanych i pozwoleniach wodnoprawnych.

W Oddziałach PGE Górnictwa i Energetyki Konwencjonalnej na bieżąco prowadzony jest monitoring w zakresie ilości i jakości pobieranych wód oraz odprowadzanych ścieków.

W zależności od uwarunkowań środowiskowych oddziały posiadają odpowiednie technologie uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. Dostosowanie do wymagań konkluzji BAT w spółce PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna to również ograniczanie emisji do wody z instalacji oczyszczania spalin, powstających w procesie produkcji energii elektrycznej. W tym zakresie przeprowadzane są modernizacje, i rozbudowa oczyszczalni ścieków.

Elektrownia Turów ze względu na swoje położenie znajduje się w rejonie charakteryzującym się wyższym niż średni poziomem opadów. Część opadów spadających u podnóża Gór Izerskich naturalnie retencjonowana jest w zbiorniku Witka zlokalizowanym na rzece Witka. Podstawowym ujęciem wody dla Elektrowni Turów jest tenże zbiornik. Mając na uwadze fakt, że wody w zbiorniku Witka pochodzą w dużej mierze z opadów w znaczącym stopniu procesów technologicznych w Elektrowni Turów wykorzystywane są wody opadowe. Elektrownia Turów do prowadzenia działalności wykorzystuje tylko wody powierzchniowe, nie korzysta z ujęć wody podziemnej.

W Elektrowni Turów prowadzone jest zamykanie cyklu obiegu wody w procesach produkcyjnych, polegające na skierowaniu wody zużytej do oczyszczania i zawróceniu jej ponownie do procesów produkcyjnych.

Wszystkie ścieki z terenu elektrowni oczyszczane są w instalacjach oczyszczalni ścieków: Oczyszczalnia Ścieków Przemysłowych, Oczyszczalnia Ścieków z IMOS bl.7, Podczyszczalnia ścieków z Instalacji Odsiarczania Spalin bl.4-6, Osadnikach Popiołowych, Oczyszczalnia Ścieków Sanitarnych.

Prowadzone jest zamykanie cyklu obiegu wody w procesach produkcyjnych polegające na skierowaniu wody zużytej do oczyszczania i zawrócenia jej ponownie do procesów produkcyjnych.

W roku 2021 rozpoczęto rozbudowę przemysłowej oczyszczalni ścieków w Elektrowni Turów. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków z Elektrowni Turów jest rzeka Miedzianka. Dążąc do osiągnięcia celu środowiskowego należy zagwarantować, że ścieki zrzucane do rzeki nie mogą pogarszać jej stanu w związku z czym, parametry ścieków muszą odpowiadać jakości wody dla klasy potoku górskiego. Realizowany projekt zapewni osiągnięcie celów środowiskowych, a tym samym dostosowanie Elektrowni Turów do unijnych i krajowych wymagań środowiskowych.

Oczyszczalnia ścieków przemysłowych oparta będzie na nowoczesnych, wysokosprawnych technologiach membranowych – mikrofiltracji i odwróconej osmozie. Sprawność odwróconej osmozy wynosi ok. 96-98 proc., co oznacza, że ponad 96 proc. wszystkich zanieczyszczeń zostanie w tym procesie zatrzymanych. Będzie to pierwsze w Polsce i jedno z nielicznych w Unii Europejskiej tak szerokie zastosowanie tego rodzaju technik w obszarze oczyszczania ścieków. W wyniku realizacji tego projektu Elektrownia Turów będzie pierwszą elektrownią, w której oczyszczone ścieki będą mogły być zawracane do układów technologicznych. Nowa oczyszczalnia będzie największą oczyszczalnią w polskiej energetyce, wykorzystującą technologie membranowe o łącznej przepustowości ok. 12 tys. m3 na dobę (na wlocie do oczyszczalni ścieków przemysłowych). Realizacja tej inwestycji korzystnie wpłynie na graniczną rzekę – Nysę Łużycką.

W Elektrowni Opole wszystkie ścieki z terenu przedsiębiorstwa oczyszczane są w końcowej oczyszczalni ścieków. Niektóre rodzaje ścieków przemysłowych podlegają oczyszczaniu wielostopniowemu. Ścieki przemysłowe i deszczowe kierowane są na końcową oczyszczalnię mechaniczno-chemiczną, gdzie poddawane są procesowi koagulacji. Ścieki socjalno-bytowe oczyszczane są metodą osadu czynnego w ciągu biologicznym znajdującym się również na końcowej oczyszczalni ścieków. Oczyszczone ścieki przemysłowe i bytowe odprowadzane są wspólnym kolektorem do rzeki Odry.

W celu poprawy sedymentacji zawiesiny dopływającej w ściekach surowych oraz usprawnienia i automatyzacji odprowadzania osadów na poletka osadowe od 2019 roku działa osadnik radialny ze zintegrowaną komorą koagulacji. Nowy osadnik zwiększył niezawodność pracy oczyszczalni oraz stworzył rezerwę przepustowości urządzeń na oczyszczalni. Pracuje on jako podstawowe urządzenie ciągu ściekowego. Projektowa wydajność zapewnia przejęcie i oczyszczenie strumienia dopływających ścieków do wielkości nominalnej 3 200 m3/h oraz posiada rezerwę hydrauliczną.

Elektrownia Dolna Odra posiada otwarty układ chłodzenia i wyposażona jest w obiekty służące do redukcji zanieczyszczeń zawartych w ściekach. W zależności od rodzaju ścieków, oczyszczane są one w oczyszczalni chemicznej, biologicznej, oczyszczalniach mechanicznych bądź neutralizowane w neutralizatorach. W zależności od składu ścieków są one oczyszczane na jednym lub dwóch obiektach. Wody opadowe i roztopowe z terenu oddziału oczyszczane są za pomocą osadników i separatorów. W celu poprawy sedymentacji zawiesiny dopływającej w ściekach surowych oraz usprawnienia i automatyzacji odprowadzania osadów na poletka osadowe od 2019 roku działa nowy osadnik radialny ze zintegrowaną komorą koagulacji. Nowy osadnik zwiększył niezawodność pracy oczyszczalni oraz stworzył rezerwę przepustowości urządzeń na oczyszczalni. Pracuje on jako podstawowe urządzenie ciągu ściekowego. Projektowa wydajność zapewnia przejęcie i oczyszczenie strumienia dopływających ścieków do wielkości nominalnej 3200 m3/h oraz posiada rezerwę hydrauliczną.

Aby ograniczyć zużycie wody i ilość odprowadzanych do wód ścieków, wody zużyte w Elektrowni Bełchatów są ponownie wykorzystywane w zamkniętych obiegach wewnętrznych i nie są odprowadzane do wód. Elektrownia nie posiada oczyszczalni. Zużyte wody technologiczne są wykorzystywane do odżużlania i uzupełniania strat w obiegu hydroodpopielania. Ścieki sanitarne oraz wody opadowe lub roztopowe odprowadzane są do oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w Oddziale KWB Bełchatów.

W Elektrowni Rybnik wszystkie ścieki z terenu elektrowni oczyszczane są w oczyszczalni ścieków przemysłowych oraz oczyszczalni ścieków z instalacji odsiarczania spalin. Elektrownia Rybnik stosuje zamknięte obiegi wodne tam, gdzie jest to możliwe. Pobrane z ujęć wody są wykorzystywane w procesach wewnętrznych i dopiero w momencie, gdy nie ma możliwości ich wykorzystania w instalacjach elektrowni, są odprowadzane jako ścieki.

W związku z koniecznością dostosowania oczyszczalnia do wymagań konkluzji BAT, zastosowana została z powodzeniem metoda oczyszczalnia ścieków z użyciem nowoczesnego preparatu Nalmet.

Gospodarka wodna w procesie wydobywczym

Eksploatacja złóż węgla brunatnego metodą odkrywkową, realizowana w kopalniach węgla brunatnego Bełchatów i Turów, wymaga uprzedniego odwodnienia górotworu, co ma istotny wpływ na warunki hydrogeologiczne i skutkuje zmianami stosunków hydrodynamicznych.

Gospodarka wodna kopalń węgla brunatnego związana jest zarówno z odwodnieniem wgłębnym, jak i powierzchniowym odkrywek. Wody z wyrobisk odprowadzane są do osadników terenowych, których zadaniem jest końcowe oczyszczenie wód na drodze naturalnej sedymentacji zawiesin wspomaganej filtrem roślinnym lub do dedykowanych oczyszczalni.

Każda z kopalń odkrywkowych węgla brunatnego, należących do PGE prowadzi planową działalność w zakresie ochrony wód. Obiekty odwodnienia służące zapewnieniu czystości wód są rozbudowywane i modernizowane.

Kopalnia Bełchatów od początku funkcjonowania systemu odwadniania górotworu prowadzi planową i racjonalną działalność w zakresie ochrony wód. Odwodnienie górotworu prowadzone jest w celu wywołania takiej depresji, która zapewnia bezpieczną eksploatację złoża metodą odkrywkową.

System odwodnienia zakładu górniczego KWB Bełchatów ujmuje zarówno wody podziemne i powierzchniowe w celu odwodnienia górotworu w stopniu umożliwiającym bezpieczną eksploatację węgla brunatnego z Pola Szczerców i Pola Bełchatów.

W celu przeciwdziałania skutkom oddziaływania na środowisko, kopalnia wykonuje następujące przedsięwzięcia zmniejszające wpływ odwodnienia złoża na otoczenie:

  • zastosowanie systemu odwodnienia wgłębnego przy użyciu wielkośrednicowych studni głębinowych, co umożliwia obniżenie zwierciadła wód podziemnych, przy zachowaniu bezpieczeństwa robót górniczych i ograniczaniu ilości pompowanych wód,
  • zastosowanie selektywnego ujmowania i odprowadzania wód pompowanych w wyrobisku celem ograniczenia ilości wód brudnych wymagających oczyszczenia,
  • stosowanie wielostopniowego systemu oczyszczania wód odprowadzanych z odwadniania wyrobiska,
  • utrzymywanie właściwego układu hydrodynamicznego w rejonie wysadu solnego „Dębina” w celu ochrony jego struktury,
  • szeroki monitoring wpływu działalności górniczej na środowisko naturalne pozwalający na obserwację wczesnych ewentualnych symptomów pogorszenia stanu wybranego elementu środowiska i dający możliwość podjęcia odpowiednich środków zapobiegawczych.

Wody z odwodnienia wgłębnego, odprowadzane są systemem rowów i kanałów w wielkościach i parametrach fizykochemicznych, nieprzekraczających ustaleń ustawowych zawartych w obowiązującej decyzji wodnoprawnej. Wody odprowadzane do cieków powierzchniowych zachowują minimum II klasę czystości.

W ramach ochrony czystości wody w istniejących ciekach naturalnych regionu, gospodarka ściekowa rozwiązana została poprzez wybudowanie przez kopalnię następujących oczyszczalni:

  • Centralna Oczyszczalnia Ścieków w Rogowcu – typu mechaniczno – biologicznego. Oczyszcza bytowo-socjalne i deszczowo–przemysłowe rodzaje ścieków. Oczyszczalnia świadczy usługi w zakresie oczyszczania ścieków dla firm zewnętrznych,
  • Oczyszczalnia Ścieków w Chabielicach – oczyszczalnia typu mechaniczno-biologicznego. Oczyszcza ścieki socjalno-bytowe z zapleczy O/Szczerców oraz świadczy usługi oczyszczania dla Zakładu Gospodarki Komunalnej w Szczercowie.

W ramach odwodnienia powierzchniowego zwałowiska, główna część wód opadowych trafia na pola retencyjno-osadowe u podnóża zwałowiska. Dla przechwytywania części takich wód na wierzchowinach budowane są niewielkie zbiorniki retencyjne. Zbiorniki te stanowią element odwodnienia powierzchniowego zwałowiska. Gromadzona w nich woda służy do zabezpieczenia zwałowiska przed erozją wodną (zbieranie wód z rowów odwadniających). Pełni też funkcję wodopoju dla zwierzyny w powstającym nowym ekosystemie leśnym rekultywowanych zwałowisk. Takie zbiorniki wybudowano na zwałowisku wewnętrznym Pola Bełchatów oraz zwałowisku zewnętrznym Pola Szczerców oraz na zrekultywowanym i całkowicie przekazanym Nadleśnictwu Bełchatów zwałowisku zewnętrznym Pola Bełchatów (Góra Kamieńsk).

W 2022 roku Oddział Kopalni Turów odprowadził do cieków zewnętrznych: wody kopalniane z odwodnienia powierzchniowego wyrobiska, wody studzienne oraz ścieki bytowe. Jakość wód studziennych pozwala na ich bezpośrednie odprowadzenie do cieków zewnętrznych.

Wody kopalniane i ścieki bytowe oczyszczane były natomiast w 5 zakładowych oczyszczalniach ścieków. Oczyszczalnie wód kopalnianych oddziału wyposażone są w system Actiflo – wysokoefektywny proces redukcji zawiesiny.

Parametry w zakresie ilości i jakość odprowadzanych ścieków regulują wymogi posiadanych przez oddział ważnych pozwoleń wodnoprawnych. Na bieżąco prowadzony jest monitoring jakościowy i ilościowy odprowadzanych wód i ścieków.

Woda w produkcji i dostawie ciepła

Jednym z elementów strategii zarządczej spółki PGE Energia Ciepła jest optymalizacja zużycia surowców, w tym w szczególności wody oraz jak najszersze ponowne wykorzystanie wytwarzanych substancji towarzyszących głównemu procesowi produkcyjnemu oraz pierwiastków szlachetnych.

W PGE Energia Ciepła do produkcji wody technologicznej wykorzystywane są przede wszystkim wody powierzchniowe lub miejscami wody podziemne. W Elektrociepłowni Szczecin pobierane są morskie wody wewnętrzne. Wszystkie będące w eksploatacji ujęcia wód podziemnych mają ustanowione strefy ochrony bezpośredniej wód.

W kilku zakładach wykorzystywana jest również woda z miejskich sieci wodociągowych. W zależności od wielkości zakładu, źródła i składu wody surowej stosuje się różne techniki przygotowania wody, takie jak: dekarbonizacja wapnem, filtracja, wymiana jonowa, ultrafiltracja, odwrócona osmoza, elektrodejonizacja.

W każdym przypadku kompletny ciąg przygotowania wody składa się z kombinacji kilku z wymienionych powyżej technik.

W zależności od wymagań technologicznych, do punktów odbioru kierowane są wody po różnych etapach jej przygotowania. Na każdym etapie przygotowania wody szczególną wagę kładzie się na jej racjonalne wykorzystanie. Bardzo wiele strumieni ścieków powstających w trakcie przygotowania wody zawracanych jest do procesu celem ich powtórnego wykorzystania.

Przykładem takiego działania jest ponowne wykorzystanie popłuczyn z filtrów, wód odzyskanych z osadów podekarbonizacyjnych, koncentratów z procesów odwróconej osmozy lub elektrodializy, czy zregenerowanych solanek z procesu zmiękczania. Ścieki powstające w innych instalacjach, o ile pozwala na to ich skład, są również zawracane do procesu.

  • zawracanie tzw. ścieków gorących jako źródła do procesu przygotowania wody,
  • częste wykorzystywanie wód opadowych lub drenażowych do produkcji wody,
  • zawracanie do procesu odsiarczania oczyszczonych ścieków z procesu odsiarczania, o ile pozwala na to ich skład wprost zależny od jakości spalanego węgla,
  • wykorzystywanie, po ich oczyszczeniu, części ścieków socjalno-bytowych, jako źródła wody do uzupełniania zamkniętego,
  • trwające prace nad układem chłodzenia w Elektrociepłowni Kraków celem wykorzystania oczyszczonych ścieków z oczyszczalni miejskiej jako źródła wody procesowej,
  • wykorzystywanie ścieków jako źródła wody do układów wody gospodarczej lub do uzupełniania układów odpopielania i odżużlania.

W celu dostosowania instalacji posiadających mokre odsiarczanie spalin w lokalizacjach: Kraków, Wrocław, Gdańsk i Gdynia zaplanowano szereg działań wpływających na zwiększenie skuteczności oczyszczania ścieków, towarzyszących tej metodzie oczyszczania.

Istniejące instalacje odsiarczania są wyposażone w wysoko wydajne oczyszczalnie ścieków, jednak ze względu na wymagania związane z dostosowaniem do konkluzji BAT nastąpi pogłębiona optymalizacja ich pracy.

W elektrociepłowniach należących do spółki PGE Energia Ciepła (Wrocław, Gdańsk, Kraków) prowadzone są aktywne prace w zakresie dozowania nowoczesnego preparatu Nalmet, które łącznie z pracami modernizacyjnymi pozwolą na zoptymalizowanie pracy oczyszczalni w poszczególnych lokalizacjach.

Innowacyjna technologia INNUPS w PGE Energia Ciepła

Wśród zaostrzonych wymagań konkluzji BAT w zakresie usuwania tlenków azotu i siarki wprowadzone zostały wymagania dotyczące parametrów ścieków, pochodzących z instalacji mokrego odsiarczania spalin.

Jednymi z kluczowych parametrów są stężenia metali i metaloidów w ściekach. W ramach programu dostosowania do konkluzji BAT zrealizowano szereg przedsięwzięć, w tym w zakresie gospodarki wodno-ściekowej projekt wywodzący się z projektu badawczo-rozwojowego tj. wdrożenie technologii wychwytywania metali ciężkich w technologii INNUPS.

W latach 2013 – 2016 w PGE Energia Ciepła opracowana została technologia oczyszczania ścieków z instalacji mokrego odsiarczania spalin. Projekt był realizowany w ramach programu GEKON, finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowy fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opracowana technologia opiera się na układzie kolumn zawierających żywice jonowymienne przeznaczone do usuwania metali i metaloidów.

Instalacja oczyszczania INNUPS została oddana do użytku w gdyńskiej elektrociepłowni w 2021 roku. Dzięki zastosowaniu nowej technologii ścieki oczyszczane są w znacznie wyższym stopniu niż wymagają tego obowiązujące przepisy unijne. Dodatkowo instalacja umożliwia odzyskiwanie metali wartościowych rynkowo, np. metali ziem rzadkich oraz metali szlachetnych. Jest to przykład jak najszerszego ponownego wykorzystania produkowanych minerałów antropogenicznych i pierwiastków szlachetnych, zgodnie z obowiązującymi w Grupie PGE zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. W roku 2022 potwierdzono skuteczność tej metody.

Energetyka odnawialna

W PGE Energia Odnawialna prowadzona jest ewidencja ilościowa pobranych wód podziemnych i powierzchniowych oraz prowadzone są badania i analizy odprowadzanych ścieków pod kątem zgodności z wymogami pozwoleń wodnoprawnych.

W poszczególnych obiektach funkcjonują oczyszczalnie ścieków, w których wykonywane są przeglądy eksploatacyjne separatorów przez specjalistyczne firmy oraz w zależności od potrzeb – dokonywane jest czyszczenie, odbiór i unieszkodliwienie odpadów, a także wymiana filtrów adsorpcyjnych.

W celu uniknięcia ryzyka przedostania się do środowiska szkodliwych substancji w postaci zanieczyszczenia zbiorników wodnych smarami i olejami z wycieku oleju z układów olejowych na skutek awarii urządzeń hydrozespołów podejmowane są działania prewencyjne. Polegają one na ciągłym monitoringu pracy urządzeń przez obsługę elektrowni, regularnych przeglądach, przeprowadzaniu prac remontowo-eksploatacyjnych i modernizacyjnych.

Ścieki komunalne odprowadzane są zgodnie z zawartymi umowami do przedsiębiorstw komunalnych.

Działalność dystrybucyjna

Działania związane z gospodarką wodno-ściekową, w tym monitoring w zakresie ilości i jakości pobieranych wód oraz odprowadzanych ścieków realizowane są w spółce PGE Dystrybucja zgodne z zapisami w decyzjach administracyjnych, w szczególności pozwoleniach wodnoprawnych wydanych przez właściwe organy.

Ścieki powstałe w wyniku działalności produkcyjnej poddawane są procesowi oczyszczania, a następnie odprowadzane są do wód powierzchniowych lub przekazywane do przedsiębiorstw komunalnych, zgodnie z zawartymi umowami.

Udział Grupy PGE w badaniu międzynarodowym CDP: klimat i woda

W lipcu 2022 roku Grupa PGE SA po raz drugi wzięła udział w dobrowolnym badaniu CDP poprawiając ocenę z D na C w przypadku pytań związanych ze zmianami klimatu oraz ugruntowując swoją pozycję na poziomie C, w zakresie zarządzania gospodarką wodną.

CDP to organizacja, która prowadzi globalny systemem ujawniania informacji dla inwestorów, firm, miast i regionów w celu zarządzania ich wpływem na środowisko. Jest podstawowym standardem sprawozdawczości środowiskowej i zbiorem danych dotyczącym działań środowiskowych korporacji i miast. Metodologia oceny sprowadza się do ośmiostopniowej skali alfabetycznej, zaczynając od „A” aż do „D-”, która pokazuje poziom świadomości klimatycznej spółki i stopień implementacji działań w procesach zarządzania.

Udział w badaniu CDP umożliwił Grupie PGE zdobycie nowych kompetencji, które posłużą do jeszcze lepszego raportowania kwestii niefinansowych w kolejnych latach. Dzięki temu, PGE łatwiej będzie mogła sprostać wymogom związanym z obligatoryjnymi analizami działalności, zgodnymi z taksonomią UE i standardami zrównoważonego raportowania.

Ponadto, dzięki równoległej realizacji wdrożonego procesu liczenia śladu węglowego Grupy PGE, możliwe będzie zwiększenie zakresu ujawnianych informacji o wpływie organizacji na klimat. Niezależnie od wymiaru informacyjnego przełoży się to na wykorzystanie takich danych wewnątrz organizacji przy określaniu i realizacji planów rozwojowych Grupy PGE, również w zakresie ESG.

Poprzednia strona
Dbałość o jakość powietrza
Następna strona
Gospodarka Obiegu Zamkniętego

Wyniki wyszukiwania