25.3 Hierarchia wartości godziwej
Instrumenty pochodne
Grupa wycenia instrumenty pochodne w wartości godziwej przy zastosowaniu modeli wyceny instrumentów finansowych, wykorzystując ogólnie dostępne w platformach informacyjnych kursy walutowe, stopy procentowe, krzywe dyskontowe w poszczególnych walutach (obowiązujące również dla towarów, których ceny wyrażone są w tych walutach) pochodzące z aktywnych rynków. Wartość godziwa instrumentów pochodnych ustalana jest w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między ceną terminową a transakcyjną. Wycena transakcji IRS jest różnicą zdyskontowanych przepływów odsetkowych strumienia stałoprocentowego i zmiennoprocenotwego. Wycena transakcji CCIRS jest różnicą zdyskontowanych przepływów płaconych i otrzymywanych w dwóch różnych walutach. Terminowych kursów wymiany walut nie modeluje się jako osobnego czynnika ryzyka, ale wyprowadza z kursu spot i odpowiedniej terminowej stopy procentowej dla waluty obcej w stosunku do PLN.
Przyszłe kształtowanie się stóp procentowych, kursów walutowych czy poziomów cen EUA w sposób inny niż zaprognozowany przez Grupę będzie miał wpływ na przyszłe sprawozdania finansowe.
W kategorii aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik Grupa wykazuje instrumenty finansowe związane z handlem prawami do emisji CO2 – forward walutowy i towarowy, ponadto kontrakty na zakup i sprzedaż węgla, SWAPy towarowe (Poziom 2).
Dodatkowo Grupa prezentuje instrument pochodny zabezpieczający kurs walutowy oraz stopę procentową CCIRS oraz transakcje zabezpieczające IRS zamieniające zmienną stopę w PLN na stałą stopę w PLN (Poziom 2).
| (w mln PLN) | Aktywa na dzień 31 grudnia 2022 |
Zobowiązania na dzień 31 grudnia 2022 |
||
|---|---|---|---|---|
| HIERARCHIA WARTOŚCI GODZIWEJ | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 1 | Poziom 2 |
| Uprawnienia do emisji CO2 w działalności tradingowej | 1 | – | – | – |
| Węgiel kamienny w działalności tradingowej | 1.497 | – | – | – |
| ZAPASY | 1.498 | – | – | – |
| Forward walutowy | – | 3 | – | 111 |
| Forward towarowy | – | 5 | – | 1 |
| SWAP towarowy | – | 95 | – | 71 |
| Kontrakty na zakup/sprzedaż węgla | – | 650 | – | 650 |
| Instrumenty pochodne wbudowane w umowy handlowe | – | 397 | ||
| Opcje | – | 18 | – | – |
| INSTRUMENTY POCHODNE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | – | 771 | – | 1.230 |
| Transakcje zabezpieczające CCIRS | – | 104 | – | – |
| Transakcje zabezpieczające IRS | – | 459 | – | – |
| Forward walutowy USD | – | – | – | 13 |
| Forward walutowy EUR | – | 173 | – | 691 |
| INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE | – | 736 | – | 704 |
| Jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym | – | 28 | – | – |
| POZOSTAŁE AKTYWA/ ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | – | 28 | – | – |
| (w mln PLN) | Aktywa na dzień 31 grudnia 2021 |
Zobowiązania na dzień 31 grudnia 2021 |
||
|---|---|---|---|---|
| HIERARCHIA WARTOŚCI GODZIWEJ | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 1 | Poziom 2 |
| Uprawnienia do emisji CO2 w działalności tradingowej | 1 | – | – | – |
| Węgiel kamienny w działalności tradingowej | 17 | – | – | – |
| ZAPASY | 18 | – | – | – |
| Forward walutowy | – | 4 | – | 6 |
| Forward towarowy | – | 47 | – | 1 |
| SWAP towarowy | – | 22 | – | 31 |
| Kontrakty na zakup/sprzedaż węgla | – | 19 | – | 11 |
| Opcje | – | 16 | – | – |
| INSTRUMENTY POCHODNE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | – | 108 | – | 49 |
| Transakcje zabezpieczające CCIRS | – | 110 | – | – |
| Transakcje zabezpieczające IRS | – | 203 | – | – |
| Forward walutowy USD | – | 3 | – | – |
| Forward walutowy EUR | – | 485 | – | 34 |
| INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE | – | 801 | – | 34 |
| Jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym | – | 30 | – | – |
| POZOSTAŁE AKTYWA/ ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | – | 30 | – | – |
Instrumenty pochodne zostały zaprezentowane w nocie 25.1.2 niniejszego sprawozdania finansowego. W okresie sprawozdawczym i okresie porównawczym nie wystąpiły przesunięcia instrumentów finansowych pomiędzy pierwszym i drugim poziomem hierarchii wartości godziwej.
Warunki poszczególnych instrumentów pochodnych i innych należności wycenianych w wartości godziwej przez wynik.
| (w mln PLN) | Stan na dzień 31 grudnia 2022 | Stan na dzień 31 grudnia 2021 | Zapadalność według | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Wartość w sprawozdaniu finansowym w PLN | Nominał instrumentu w walucie oryginalnej |
Wartość w sprawozdaniu finansowym w PLN | Nominał instrumentu w walucie oryginalnej |
||
| CCIRS – EUR na PLN | 104 | 144 | 110 | 144 | lipiec 2029 |
| Opcje | 18 | 4 | 16 | 5 | listopad 2026 |
| Jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym | 28 | 23 | 30 | 27 | n/a |
| Forward walutowy zakup EUR | 173 | 1961 | 485 | 3.980 | grudzień 2024 |
| Forward walutowy sprzedaż EUR | 91 | 14 | grudzień 2024 | ||
| Forward towarowy sprzedaż PLN | 5 | 40 | 47 | 132 | grudzień 2023 |
| Forward towarowy zakup PLN | 35 | 180 | grudzień 2023 | ||
| IRS – stopa % PLN | 459 | 375 | 203 | 438 | czerwiec 2028 |
| 625 | 750 | grudzień 2027 | |||
| 375 | 438 | grudzień 2028 | |||
| 1.452 | 2.904 | wrzesień 2023 | |||
| 1.000 | 1.000 | maj 2029 | |||
| 400 | 400 | maj 2026 | |||
| Forward walutowy sprzedaż USD | – | – | 3 | 8 | – |
| Forward walutowy zakup USD | 3 | 48 | 1 | 10 | luty 2023 |
| 5 | kwiecień 2023 | ||||
| Forward walutowy zakup USD | – | – | 3 | 8 | grudzień 2022 |
| SWAP towarowy zakup USD | 95 | 4 | 22 | 5 | styczeń 2023 |
| SWAP towarowy sprzedaż USD | 114 | 17 | marzec 2023 | ||
| Kontrakty zakupowe USD | 650 | 10 | 19 | 6 | kwiecień 2023 |
| Kontrakty sprzedażowe USD | 201 | 13 | grudzień 2023 | ||
| Aktywa finansowe | 1.535 | – | 939 | – | |
| Forward walutowy zakup EUR | 691 | 3.899 | 34 | 831 | grudzień 2024 |
| Forward walutowy sprzedaż EUR | 28 | 65 | grudzień 2024 | ||
| Forward towarowy PLN | 1 | 28 | 1 | 19 | grudzień 2023 |
| 29 | 18 | ||||
| SWAP towarowy zakup USD | 71 | 82 | 31 | 25 | marzec 2023 |
| SWAP towarowy sprzedaż USD | 6 | 11 | marzec 2023 | ||
| Forward walutowy USD | 72 | 170 | 3 | 53 | grudzień 2023 |
| 3 | – | ||||
| Forward walutowy USD | 13 | 105 | – | – | styczeń 2023 |
| Forward walutowy zakup USD | 39 | 297 | 3 | 8 | listopad 2023 |
| Kontrakty zakupowe USD | 650 | 816 | 11 | 21 | grudzień 2023 |
| Kontrakty sprzedażowe USD | – | 6 | – | ||
| Instrumenty pochodne wbudowane w umowy handlowe | 45 | 53 | – | – | grudzień 2025 |
| Instrumenty pochodne wbudowane w umowy handlowe | 352 | 344 | – | – | grudzień 2030 |
| Zobowiązania finansowe | 1.934 | 83 | |||