15. Zapasy
ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Zapasy
Zapasy są to aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będące w trakcie produkcji w celu sprzedaży, lub mające postać materiałów lub surowców zużywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług.
Do zapasów zalicza się:
- materiały,
- produkty,
- półprodukty i produkty w toku,
- prawa pochodzenia energii – zakupione, wytworzone lub otrzymane prawa majątkowe pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, prawa majątkowe pochodzenia energii wytworzonej w kogeneracji oraz prawa majątkowe do świadectw efektywności energetycznej,
- towary (w szczególności przeznaczone do dalszej odsprzedaży uprawnienia do emisji CO2).
Zapasy (z wyjątkiem uprawnień do emisji CO2 nabytych w celu realizacji zysków) są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.
Uprawnienia nabyte w celu realizacji zysków z tytułu wahań cen rynkowych są ujmowane w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży.
Rozchód składników zapasów wyceniany jest według następujących zasad:
- materiały i towary (z wyjątkiem uprawnień do emisji CO2 oraz praw majątkowych) – według metody FIFO,
- uprawnienia do emisji CO2 – według szczegółowej identyfikacji,
- prawa majątkowe – według szczegółowej identyfikacji.
Stosowane do wyceny na dzień sprawozdawczy ceny nabycia lub koszty wytworzenia zapasów nie mogą być wyższe od ceny netto możliwej do uzyskania tych składników. Odpis aktualizujący wartość zapasów zalicza się do kosztów operacyjnych. W razie odzyskania przez określony składnik zapasów w pełni lub w części poprzednio utraconej wartości urealnia się jego wycenę, poprzez zmniejszenie wartości odpisu aktualizującego.
Spółki, w których zapasy zalegające i zbędne stanowią istotną pozycję, mogą na podstawie szczegółowej instrukcji, stosować bardziej szczegółowe zasady kalkulacji i dokonywania odpisów aktualizujących ich wartości. Odpisy aktualizujące wartość zapasów zalegających i zbędnych mogą być ujmowane w pozostałej działalności operacyjnej.
(w mln PLN) | Stan na dzień 31 grudnia 2022 | Stan na dzień 31 grudnia 2021 | ||||
Wartość początkowa | Aktualizacja wartości | Wartość księgowa netto | Wartość początkowa | Aktualizacja wartości | Wartość księgowa netto | |
Węgiel kamienny | 1.958 | – | 1.958 | 499 | – | 499 |
Materiały remontowo-eksploatacyjne | 776 | (30) | 746 | 683 | (29) | 654 |
Mazut | 64 | – | 64 | 50 | – | 50 |
Pozostałe materiały | 156 | (13) | 143 | 86 | (13) | 73 |
RAZEM MATERIAŁY | 2.954 | (43) | 2.911 | 1.318 | (42) | 1.276 |
Prawa majątkowe zielone | 466 | (38) | 428 | 884 | (60) | 824 |
Pozostałe prawa majątkowe | 4 | (1) | 3 | 3 | – | 3 |
PRAWA POCHODZENIA ENERGII | 470 | (39) | 431 | 887 | (60) | 827 |
Uprawnienia do emisji CO2 | 1 | – | 1 | 1 | – | 1 |
Węgiel kamienny | 1.723 | (226) | 1.497 | 12 | 5 | 17 |
Pozostałe towary | 8 | (1) | 7 | 11 | (2) | 9 |
RAZEM TOWARY | 1.732 | (227) | 1.505 | 24 | 3 | 27 |
POZOSTAŁE ZAPASY | 71 | – | 71 | 61 | (2) | 59 |
RAZEM ZAPASY | 5.227 | (309) | 4.918 | 2.290 | (101) | 2.189 |
(w mln PLN) | Rok zakończony 31 grudnia 2022 |
Rok zakończony 31 grudnia 2021 |
---|---|---|
AKTUALIZACJA WARTOŚCI ZAPASÓW NA DZIEŃ 1 STYCZNIA | (101) | (165) |
Utworzenie odpisu | (81) | (18) |
Rozwiązanie odpisu | 66 | 81 |
Wykorzystanie odpisu | 3 | 5 |
Wycena do wartości godziwej | (196) | (2) |
Zmiana składu GK | (5) | – |
Pozostałe zmiany | 5 | (2) |
AKTUALIZACJA WARTOŚCI ZAPASÓW NA DZIEŃ 31 GRUDNIA | (309) | (101) |