- projekty farm wiatrowych o mocy do 100 MW,
- farmy fotowoltaiczne o mocy do 500 MW,
- magazyny energii o mocy do 300 MW,
- utworzenie centrum technologicznego OZE na bazie dzisiejszych spółek wsparcia energetyki konwencjonalnej, które będą się transformować w kierunku realizacji projektów odnawialnych: produkcji, remontów oraz recyklingu i odzyskiwania surowców z wycofywanych z eksploatacji źródeł odnawialnych,
- Centrum Rozwoju Kompetencji – program dedykowany dla pracowników elektrowni i kopalni oraz mieszkańców regionu, który tworzy możliwości przekwalifikowania do pracy w energetyce odnawialnej,
- program „Wirtualna Elektrownia” – wykorzystanie kompetencji IT.
-
3-3
Transformacja energetyczna Grupy PGE przeprowadzana jest w taki sposób, aby zachodzące zmiany odbywały się z uwzględnieniem i poszanowaniem w tym procesie interesów i potrzeb lokalnej społeczności, administracji terytorialnej, inwestorów i biznesu, potrzeb środowiska naturalnego, a także, aby uwzględniały tworzenie nowych miejsc pracy dla pracowników dzisiejszego sektora węglowego.
Grupa PGE dba o to, aby przedsiębiorcy oraz pracownicy branży energetycznej, jak również mieszkańcy regionów węglowych, byli częścią całego procesu transformacji i aktywnie w nim uczestniczyli.
Transformacja regionów górniczych i wydobywczych jest zadaniem złożonym, trudnym i ambitnym, dlatego konieczne są kompleksowe działania, które pozwolą na maksymalne zabezpieczenie lokalnej społeczności (szczególnie pracowników kopalni i elektrowni oraz ich rodzin, którzy w sposób bezpośredni narażeni są na skutki transformacji regionów węglowych), a także na utrzymanie potencjału gospodarczego regionów, które od kilku dekad w silnym stopniu zależne są od działalności kopalni i elektrowni.
Kluczowe jest również zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego regionu i całego państwa w procesie stopniowego ograniczania działalności aktywów węglowych.
Projekty transformacyjne realizowane przez Grupę PGE na obszarze regionu łódzkiego i dolnośląskiego wpisują się w proces zmiany miksu energetycznego w Polsce w kierunku nisko- i zeroemisyjnym.
W Grupie Kapitałowej PGE opracowana została koncepcja transformacji dla kompleksów energetycznych w Bełchatowie i Turowie. Zakłada ona między innymi dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii (głównie w obszarze fotowoltaiki i lądowych farm wiatrowych), a także ambitne projekty inwestycyjne, służące stabilizacji mocy wytwórczych oraz wzmacnianiu spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej.
Niezależnie od procesu wydzielania aktywów węglowych – Grupa PGE pozostanie aktywna w dzisiejszych regionach węglowych, zarówno jako doświadczony inwestor w procesie transformacji energetycznej, jak również inicjator działań wspierających rozwój gospodarczy tych obszarów.
Kompleks energetyczny w Bełchatowie
Grupa PGE, w skład której wchodzi spółka PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna oraz spółki zależne, świadczące usługi wsparcia na potrzeby elektrowni i kopalni, jest największym pracodawcą w regionie Bełchatowa.
Aby zmniejszyć lukę zatrudnienia w regionie, która będzie skutkiem stopniowego ograniczania pracy kopalni i elektrowni, PGE planuje na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat realizację wielu przedsięwzięć, wśród których znajdują się zarówno działania związane z rozwojem odnawialnych źródeł energii, jak i projekty z zakresu rekultywacji terenu, a także projekty prospołeczne, jak funkcjonujące już Centrum Rozwoju Kompetencji.
PGE przygotowała koncepcję transformacji, która w sposób komplementarny prezentuje plan projektów inwestycyjnych wraz z ich uzasadnieniem i harmonogramem. W przypadku regionu łódzkiego, gdzie działa Kompleks Energetyczny Bełchatów, przedstawia ona konkretne projekty inwestycyjne na lata 2021 – 2043 realizowane zarówno przez Grupę PGE, jak i projekty komplementarne, realizowane poza Grupą PGE, dzięki którym łącznie może zostać stworzone ponad 15 tys. nowych miejsc pracy w nowoczesnych sektorach gospodarki.
Realizacja tego ambitnego planu jest uzależniona od zaangażowania wielu podmiotów, również na szczeblu całego kraju – przekracza bowiem wyłączne możliwości Grupy Kapitałowej PGE.
Rys. Sprawiedliwa transformacja – region Bełchatów 2043 r.
W 2022 roku prowadzone były prace przygotowawcze dla projektów inwestycyjnych dotyczących budowy OZE. Realizacja tych inwestycji przewidywana jest na lata 2025-2027. W minionym roku spółka PGE Ekoserwis rozpoczęła również w Bełchatowie budowę Centrum Badań i Rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego, którego zadaniem będzie opracowanie i wdrażanie rozwiązań mających na celu optymalne wykorzystanie odpadów poprzemysłowych z energetyki oraz odzysk cennych surowców z wyeksploatowanych instalacji OZE.
W tym roku również rozpoczęły się prace PGE EC, mające na celu przygotowanie wielowariantowej koncepcji zasilania Bełchatowa w ciepło po zakończeniu eksploatacji elektrowni i kopalni, z uwzględnieniem nowych regulacji dotyczących statusu efektywnego systemu ciepłowniczego.
Centrum Rozwoju Kompetencji w Bełchatowie – wspieramy kształcenie zawodowe
Ważnym krokiem w przygotowaniu pracowników związanych z Kompleksem Bełchatów do sprawiedliwej transformacji energetycznej było utworzenie Centrum Rozwoju Kompetencji Województwa Łódzkiego i PGE Polskiej Grupy Energetycznej SA w Rogowcu (CRK). We wrześniu 2022 roku ośrodek podsumował pierwszy rok działalności w zakresie kształcenia zawodowego i wsparcia mieszkańców regionu.
Kształcenie obejmuje szeroko pojętą problematykę odnawialnych źródeł energii, ich zasobów, pozyskiwania, projektowania i wykorzystywania w obszarze energetyki słonecznej, wiatrowej, geotermalnej, energetyki wodnej, a także zagadnienia dotyczące technologii odnawialnych źródeł energii, ekologicznych skutków przetwarzania energii, podstaw prawnych ochrony środowiska i rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na świecie.
- Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej,
- Technik automatyk,
- Technik spawalnictwa,
- Technik informatyk,
- Technik programista.
Po zakończeniu pierwszego semestru nauki, w czerwcu 2022 roku, 66 absolwentów CRK uzyskało pozytywny wynik egzaminu potwierdzającego uzyskanie uprawnień zawodowych na kierunkach: technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, technik automatyk oraz technik programista.
CRK prowadzi również projekty dofinansowane ze środków publicznych. Jest to m.in. projekt: ”Wsparcie na Nowy Start zawodowy”, realizowany z funduszy europejskich oraz ze środków województwa łódzkiego.
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji
PGE Polska Grupa Energetyczna SA już od 2020 roku podejmuje szereg działań wspierających regiony łódzki oraz dolnośląski w staraniach o środki finansowe z unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST), aktywnie uczestnicząc w pracach nad stworzeniem:
- Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla województwa łódzkiego,
- Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla województwa dolnośląskiego (w odniesieniu do obszaru powiatu zgorzeleckiego),
a także:
- Krajowego Planu Sprawiedliwej Transformacji,
- każdorazowo postulując uwzględnienie w tych dokumentach potrzeb regionu łódzkiego i dolnośląskiego (subregion zgorzelecki).
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 24 czerwca 2021 roku, przeznaczony jest na łagodzenie negatywnych skutków społecznych i społeczno-gospodarczych transformacji klimatyczno-energetycznej w tzw. regionach węglowych. PGE SA przez ponad dwa lata podejmowała intensywne i liczne starania, aby region łódzki (na terenie którego funkcjonuje Kompleks Energetyczny Bełchatów) oraz subregion zgorzelecki (z Kompleksem Energetycznym Turów) zostały uznane przez Komisję Europejską (KE) za „regiony węglowe” w rozumieniu Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tym samym uzyskując dostęp do wsparcia z unijnego Funduszu (oraz szerzej – Mechanizmu) Sprawiedliwej Transformacji.
Środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji będą mogły być przeznaczone m.in. na: działania związane z tworzeniem nowych miejsc pracy, szkolenia pracownicze ułatwiające przekwalifikowanie i poszerzanie kompetencji zawodowych pracowników zatrudnionych wcześniej w sektorze węglowym, odtwarzanie potencjału gospodarczego regionu, dywersyfikację i modernizację lokalnej gospodarki, przedsięwzięcia ułatwiające rozwój odnawialnych źródeł energii, czy choćby na projekty wspierające rekultywację terenów pogórniczych i powydobywczych. Grupa PGE od 2020 roku prowadzi intensywny dialog z przedstawicielami administracji publicznej i samorządowej, a także z Komisją Europejską, wspierając region łódzki oraz powiat zgorzelecki w staraniach o pozyskanie dostępu do środków unijnych z Funduszu. PGE SA uczestniczyła także w konsultacjach kolejnych wersji projektów Terytorialnych Planów Sprawiedliwej Transformacji i Krajowego Planu Sprawiedliwej Transformacji.
5 grudnia 2022 roku Komisja Europejska zatwierdziła pięć planów sprawiedliwej transformacji dla Polski. Oznacza to, że ok. 3,85 mld euro będzie dostępne dla pięciu polskich regionów na transformację w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST). Środki z FST wesprą transformację klimatyczną obszarów górniczych: na Śląsku, w Małopolsce, Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku i w Łódzkiem.
Zaangażowanie PGE, a także przekazane administracji lokalnej i państwowej oraz Komisji Europejskiej informacje, w tym dane i prognozy związane z działalnością Elektrowni Bełchatów – miały kluczowe znaczenie w procesie konsultacji z KE i zdecydowały o pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej w sprawie regionu łódzkiego.
Dla regionu łódzkiego przeznaczono 369,5 mln euro z FST. Środki mają wesprzeć m.in. pracowników zatrudnionych obecnie w Elektrowni Bełchatów, a także w sektorze wydobywczym i sektorach pokrewnych. KE podkreśla, że m.in. dzięki szkoleniom pracownicy zdobędą nowe umiejętności i zostaną przygotowani do pracy w nowych „zielonych sektorach”.
W przypadku regionu dolnośląskiego Komisja Europejska uznała, że środki z obecnej edycji FST mogą trafić tylko do regionów, w których nastąpią jakiekolwiek wyłączenia podstawowych jednostek wytwórczych do 2030 roku. Biorąc pod uwagę planowany dotąd harmonogram wygaszania Elektrowni Turów – podregion zgorzelecki będzie mógł starać się o środki z FST w kolejnej edycji tego funduszu.
Grupa PGE zamierza skutecznie realizować kolejne ambitne projekty inwestycyjne i systemowe na terenie województwa łódzkiego i dolnośląskiego zarówno z wykorzystaniem środków finansowych w ramach Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, jak i niezależnie od nich. PGE dopuszcza też możliwość modyfikacji opracowanych przez siebie projektów, wpisujących się w sprawiedliwą transformację, w zależności od m.in. przebiegu procesu postępowania konkursowego w ramach aplikowania o środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tak, aby finansowanie tych przedsięwzięć było jak najbardziej efektywne z perspektywy Grupy PGE i zarazem, aby działania te w jak najlepszy sposób służyły regionom i lokalnej społeczności.
Zatwierdzenie Terytorialnych Planów Sprawiedliwej Transformacji otwiera drogę do specjalnego finansowania w ramach pozostałych dwóch filarów Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji: systemu sprawiedliwej transformacji InvestEU oraz instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego, który łączy dotacje Komisji z pożyczkami Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Dlatego też, pozytywna decyzja Komisji Europejskiej o objęciu województwa łódzkiego dostępem do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (która możliwa była dzięki kluczowemu zaangażowaniu ze strony PGE Polskiej Grupy Energetycznej SA) oznacza nie tylko realną pomoc dla regionu łódzkiego i jego mieszkańców (szczególnie pracowników Kompleksu Energetycznego Bełchatów) w wysokości, ale stwarza również dla Grupy Kapitałowej PGE nowe możliwości w ramach całego Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji. Grupa PGE nadal będzie aktywnie uczestniczyć w staraniach o jak najbardziej efektywne wykorzystanie szans wsparcia działań inwestycyjnych ze środków unijnych i krajowych.