Zrównoważone finanse
Równowaga, którą kierujemy się w naszej działalności przyświeca nam również w sferze finansowej.
Naszym priorytetem jest, aby przy realizacji ambitnego planu transformacji zachować stabilny poziom zadłużenia.
Założenia finansowania programu inwestycyjnego
- Realizacja inwestycji wspólnie z partnerami
- Maksymalizacja utylizacji krajowych i unijnych środków pomocowych na transformację energetyczną
- Wykorzystanie potencjału zielonego finansowania dłużnego
- Ograniczone zwiększenie poziomu dźwigni finansowej z zachowaniem poziomu gwarantującego utrzymanie ratingu
- Inwestycje w formule project finance
Model finansowania
Obecny model finansowania działalności GK PGE uwzględnia wykorzystywanie środków z działalności podstawowej, finansowanie dłużne w postaci kredytów w bankach komercyjnych oraz programów obligacyjnych, kredytów z Banku Gospodarstwa Krajowego („BGK”), kredytów z instytucji multilateralnych takich jak Europejski Bank Inwestycyjny („EBI”) czy Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju („EBOR”), jak również w formie finansowania preferencyjnego. Wewnątrz Grupy, w celu efektywnego zarządzania płynnością, wykorzystywany jest system cash pooling, w którym uczestniczy 29 spółek Grupy.
Finansowanie zewnętrzne
Realizacja ambitnego programu inwestycyjnego wymaga długofalowego planowania i zabezpieczenia finansowania z zewnętrznych źródeł.
Na 31 grudnia 2022 roku najistotniejsze zewnętrzne źródła finansowania Grupy PGE były następujące:
- Program obligacji krajowych o wartości limitu 5,0 mld PLN (niegwarantowany).
- Program Emisji Euroobligacji Średnioterminowych (EMTN) do kwoty limitu 2,0 mld EUR (niegwarantowany).
- 2 kredyty z BGK w ramach programu „Inwestycje polskie” o łącznej wartości umownej 1,5 mld PLN – o kwocie łącznej wykorzystania 1,0 mld PLN.
- Kredyt konsorcjalny terminowy o wartości 3,6 mld PLN – wykorzystany w kwocie 1,5 mld PLN.
- 3 kredyty o łącznej wartości umów 4,0 mld PLN od EBI, z czego 3,5 mld PLN przeznaczone zostanie na projekty związane z modernizacją i rozbudową sieci dystrybucyjnych, a 0,5 mld PLN na finansowanie i refinansowanie budowy bloków kogeneracyjnych.
- Kredyt o wartości 0,3 mld PLN od EBI z przeznaczeniem na finansowanie „zielonych projektów” (tzw. green facility).
- Kredyt o wartości 0,5 mld PLN od EBOR na wsparcie realizacji długofalowego programu rozwoju i modernizacji sieci dystrybucyjnej – wykorzystany w kwocie: 0,4 mld PLN.
- Umowa linii wielocelowej o wartości 2,0 mld PLN od BGK z przeznaczeniem na finansowanie interwencyjnego zakupu węgla (umowa wypowiedziana 9 marca 2023 roku).
- Umowa linii wielocelowej o wartości 1,6 mld PLN od BGK z przeznaczeniem na finansowanie interwencyjnego zakupu węgla.
- Umowa linii wielocelowej o wartości 2,0 mld PLN od Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. (PKO BP) z przeznaczeniem na finansowanie interwencyjnego zakupu węgla.
- Umowa linii wielocelowej o wartości 0,5 mld PLN (nie więcej niż równowartość 0,1 mld USD) od Bank Polska Kasa Opieki S.A. (Pekao S.A.) z przeznaczeniem na finansowanie interwencyjnego zakupu węgla.
- Kredyty w rachunku bieżącym
Ponadto, w roku 2023:
- 3 lutego podpisano kolejną umowę kredytową z EBI na kwotę 1,4 mld PLN.
- 1 marca podpisano z BGK umowę linii wielocelowej o wartości 1,6 mld PLN.
- 1 marca podpisano umowę obrotowego kredytu konsorcjalnego o wartości 2,3 mld PLN.
Środki zostaną przeznaczone na bieżącą działalność, w tym realizację inwestycji zgodnie z długoterminową strategią Grupy PGE, zmierzającą do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Koszt finansowania będzie zależny od ratingu ESG przyznanego PGE przez wyspecjalizowaną agencję.
Umowa kredytowa ma dla nas szczególny wymiar ponieważ bezpośrednio wiąże koszt finansowania z ratingiem ESG Grupy PGE. Koncentracja na zrównoważonym rozwoju PGE realnie umożliwia nam tańsze pozyskanie środków finansowych na inwestycje. Jest to kierunek, w którym Grupa PGE będzie podążać, tym samym ograniczając koszty transformacji energetycznej w Polsce
Politykę finansowania Grupy PGE cechują zróżnicowane terminy zapadalności poszczególnych instrumentów finansowych, co wraz z dywersyfikacją źródeł finansowania sprzyja optymalizacji kosztów finansowania Grupy.
Aspiracją Grupy jest prowadzenie odpowiedzialnej polityki finansowej, w tym utrzymywania zadłużenia netto względem zysku EBITDA na poziomie, który pozwoli na utrzymanie ocen wiarygodności kredytowej (ratingów) na poziomie inwestycyjnym.
Skuteczne wykorzystanie dostępnych źródeł finansowania
Trwająca już transformacja polskiego sektora energetycznego, a w tym również PGE, będzie przedsięwzięciem niezwykle kapitałochłonnym. Nakłady samej Grupy PGE do 2030 roku sięgną nawet 75 mld zł.
Dlatego bardzo ważne w tym procesie będzie umiejętne korzystanie ze źródeł finansowania – środki dostępne dla Polski z funduszy w ramach Polityki Spójności, Instrumentu Odbudowy i Zwiększania Odporności, z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, React EU czy Funduszu Modernizacyjnego, mogą przekroczyć 45 mld euro, a środki dostępne bezpośrednio z Komisji Europejskiej (gwarancje Invest EU, Fundusz Innowacyjny, Horyzont Europa, CEF) to kolejne 120 mld euro.
W przypadku branży energetycznej finansowanie może być uzyskane na obszary takie jak:
- Odnawialne źródła energii
- Ciepłownictwo systemowe i indywidualne
- Infrastruktura energetyczna i ciepłownicza
- Efektywność energetyczna
- Przebranżowienie pracowników
Grupa PGE zamierza wykorzystać dostępne źródła finansowania z funduszy pomocowych dostępnych dla Polski w zakresie transformacji energetycznej. Ambicją PGE jest, aby udział pozyskanego finansowania pokrył co najmniej 25 proc. potrzeb inwestycyjnych Grupy.
Oprócz tego będziemy rozpatrywali inne zewnętrzne źródła finansowania, które mogą wspomóc transformację PGE w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku – np. „zielone” obligacje czy finansowanie ESG.
Ograniczenie ekspozycji na zmiany rynkowe i stabilny zwrot z inwestycji opartych o dedykowane mechanizmy wsparcia, a także wykorzystanie finansowania pozabilansowego korzystnie wpłyną na profil ryzyka spółki i będą wspierać budowę wartości dla akcjonariuszy.
Struktura Zadłużenia
Grupa PGE finansuje swoje wydatki przede wszystkim z działalności bieżącej, czyli przychodów ze sprzedaży o relatywnie stabilnej strukturze.
Aktualnie realizujemy kapitałochłonny program inwestycyjny, który wymaga również zewnętrznego finansowania. Naszym celem jest budowanie i utrzymanie zadłużenia o zróżnicowanej strukturze pozwalającej na elastyczne zarządzanie kosztem finansowania.
Poniżej prezentujemy strukturę naszego zadłużenia w podziale na rodzaje finansowania, terminy zapadalności, strukturę zadłużenie według walut i rodzaju oprocentowania, a także zmianę zadłużenia brutto i netto w kolejnych okresach.
Rating PGE
PGE S.A. posiada ratingi nadane przez dwie agencje ratingowe Fitch Ratings oraz Moody’s.
Wyszczególnienie | Moody’s | Fitch Ratings |
---|---|---|
Rating długoterminowy PGE | Baa1 | BBB+ |
Perspektywa ratingu | stabilna | stabilna |
Data nadania ratingu | 2 września 2009 roku | 2 września 2009 roku |
Data ostatniego potwierdzenia ratingu | 13 stycznia 2023 roku | 24 stycznia 2023 roku |
Rating długoterminowy Polski | A2 | A- |
Perspektywa ratingu | stabilna | stabilna |
Na początku 2023 roku agencje ratingowe Moody’s i Fitch utrzymały długoterminowy rating PGE S.A. na poziomie inwestycyjnym. Oceny wyniosły odpowiednio Baa1 i BBB+, z perspektywą stabilną. Obie agencje podkreślają, że utrzymanie tych ocen wynika z silnej pozycji PGE S.A. w polskim sektorze energetycznym.
Fitch w swoim komunikacie ze stycznia 2023 roku wskazuje, że rating odzwierciedla profil biznesowy Grupy PGE, która jest największą zintegrowaną polską grupą energetyczną oraz posiada wysoki udział przychodów z działalności regulowanych – dystrybucja energii elektrycznej oraz Rynek Mocy.
Jako główne ograniczenie dla wyższej oceny wskazywany jest duży udział produkcji energii elektrycznej z węgla, skutkujący wysoką emisyjnością aktywów wytwórczych oraz ekspozycją Grupy Kapitałowej na wysokie koszty uprawnień do emisji CO2.
Zapowiedziane przejęcie PKP Energetyka S.A., w opinii agencji Fitch, wesprze profil biznesowy grupy PGE poprzez zwiększenie udziału przychodów regulowanych.
Wydzielenie aktywów węglowych do NABE również wspierałoby profil kredytowy spółki, pozwalając Spółce na skoncentrowanie działalności na dystrybucji oraz OZE, zwiększając możliwości pozyskania finansowania zewnętrznego.
Analitycy Moody’s potwierdzili rating PGE S.A. również w styczniu 2023 roku. Zgodnie z opinią wydaną przez tę instytucję potwierdzenie nadanego ratingu uwzględnia pozycję lidera na rynku energetycznym w Polsce, strategię zakładającą koncentrację na segmentach Energetyka Odnawialna i Dystrybucja po wydzieleniu konwencjonalnych aktywów węglowych oraz niski poziom wskaźników zadłużenia.
Te czynniki są bilansowane przez niepewność w zakresie wdrożenia rządowego planu przejęcia węglowych aktywów Grupy PGE, wyzwania związane z przychodami w wyniku regulacji wprowadzających maksymalne ceny detaliczne energii elektrycznej, wysoką ekspozycję grupy na zmienność cen na rynkach paliw oraz duże planowane nakłady inwestycyjne, pochłaniające operacyjny cash flow i niosące ze sobą ryzyka planowego dokończenia inwestycji.
Moody’s podkreśla także pewność przychodów z działalności regulowanej (segment Dystrybucja oraz Ciepłownictwo), które odpowiadają za ok. 35% zysku EBITDA oraz niski poziom wskaźników zadłużenia.
Już w roku 2023 obie agencje w swoich komentarzach pozytywnie oceniły postępy w procesie wydzielania aktywów węglowych PGE do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego.
Ratingi przyznane przez obie agencje potwierdzają długoterminową wiarygodność PGE S.A. na rynku kapitałowym i kredytowym.
Rating PGE na tle innych polskich spółek energetycznych i ratingu kraju (wg stanu na 21 sierpnia 2023 r.)
Spółka | Rating Fitch wraz z perspektywą | Rating Moody’s wraz z perspektywą | Rating S&P |
---|---|---|---|
PGE | BBB+ stabilna | Baa1 stabilna | n/d |
Orlen | BBB+ stabilna | A3 stabilna | n/d |
Enea | BBB stabilna | n/d | n/d |
Energa | BBB+ stabilna* | Baa2 pozytywna | n/d |
Tauron | BBB- stabilna | n/d | n/d |
Polska | A- stabilna | A2 stabilna | A- stabilna |
Polityka ubezpieczeniowa
Jako koncern energetyczny posiadamy szereg aktywów o dużej wartości, a nasze działania obejmują bardzo szerokie spektrum operacji.
Jako firma świadoma ryzyka wypadków, działania żywiołów, a także awarii, niszczenia czy kradzieży mienia, staramy się adresować te ryzyka. W tym celu wdrożyliśmy w Grupie procedurę zarządzania ubezpieczeniami.
Jej wprowadzenie służyło stworzeniu spójnego systemu zarządzania ubezpieczeniami w Grupie, które odbywa się w sposób zorganizowany z poziomu Centrum Korporacyjnego PGE tj. PGE Polskiej Grupy Energetycznej S.A. Dzięki tym działaniom posiadamy wystandaryzowane, ujednolicone zasady, formy i procedury związane z pozyskiwaniem ochrony oraz likwidacją szkód, wzmocniliśmy także pozycję Grupy PGE wobec rynku ubezpieczeniowego.
Wśród istotnych obszarów ubezpieczeń Grupy PGE znajdują się ubezpieczenia najważniejszych aktywów w zakresie ryzyk związanych z działaniem żywiołów i awariami oraz, idącej za tym, utraty przychodów.
Ponadto ubezpieczamy odpowiedzialność cywilną Grupy związaną z prowadzoną działalnością i posiadanym mieniem.
Od 2016 PGE należy do Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych PZUW (TUW PZUW). TUW to alternatywa dla klasycznych towarzystw ubezpieczeniowych, które działają jako spółki akcyjne, a celem ich działania jest osiąganie zysków.
TUW to zrzeszenia osób lub podmiotów, które łączy wspólny cel i interes, identyfikujących się nie poprzez powiązanie kapitałowe (jak spółka akcyjna), lecz poprzez przynależność i wzajemny cel – zamiast zysku zasadniczym celem TUW jest zaspokojenie potrzeb jego członków w zakresie ochrony ubezpieczeniowej. Przystępując do TUW PZUW w charakterze członka zyskaliśmy alternatywną metodę transferu ryzyka opartą na zasadzie wzajemności w ramach własnego Związku Wzajemności Członkowskiej GK PGE (dalej: Związek) i możliwość budowania trwałych relacji z rynkiem ubezpieczeniowym i reasekuracyjnym.
Taka forma transferu ryzyka oparta jest na transparentności kosztowej, co pozwala na optymalizację programu ubezpieczeniowego, kosztów ewentualnego pośrednictwa ubezpieczeniowego i reasekuracyjnego, a w konsekwencji płaconych składek. System rozliczeń składki w ramach Związku pozwala na uzyskanie zwrotów lub obniżki składki przy niskim współczynniku występowania szkód.
Ewentualne dopłaty przewidziane są wyłącznie w przypadku ujemnego wyniku Związku i mogą wynieść max. 50% składki przypisanej. Związek nie uczestniczy w pokrywaniu strat TUW PZUW ani w pokrywaniu strat innych funkcjonujących związków.
Zgodnie z art. 103 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, do umów ubezpieczenia zawieranych z towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych przez podmioty będące członkami tego towarzystwa nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych, co pozwala przede wszystkim negocjować cenę, znacząco uelastycznia i skraca proces zawarcia umowy.
Należy jednak zaznaczyć, że członkostwo w TUW PZUW nie oznacza, że nie wykorzystujemy innych metod ubezpieczeń – w zależności od potrzeb i szacowanych kosztów współpracujemy w szerokim zakresie z towarzystwami ubezpieczeniowymi i reasekuracyjnymi oraz korzystamy z usług brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.